Zoals jullie weten ben ik gek op citrusvruchten met de citroen in het speciaal. Dagelijks probeer ik iedereen te inspireren meer (biologisch) citrus in huis te halen, om dagelijks te kunnen genieten van lekker eten. Maar wist je dat er ook genoeg gezondheidsvoordelen zijn? Hieronder staat een gastartikel ‘Dit is waarom je vaker citrusvruchten moet kopen’, wetenschappelijk onderbouwd en geschreven door Queeny van Iamstuffed.nl.
Dit is waarom je citrusvruchten vaker in jouw boodschappenmandje moet doen!
Hier op The Lemon Kitchen verwijst Jadis eigenlijk vaak genoeg naar een citrusvrucht, namelijk de citroen en soms wat andere citrusvruchten. Een flinke poos geleden toen ik voor het eerst haar website en Instagram zag, vond ik het geweldig hoe ze de citroen terug kon laten komen in zoveel diverse frisse en mooie gerechten! Inmiddels schrijf ik voor Jadis en wilde ik jullie vandaag meenemen in de wereld van de citrusvruchten. Er is namelijk zoveel keus, genoeg gezondheidsvoordelen en je kan namelijk super veel mee!
Citrusvruchten
Alle citrusvruchten komen allemaal van het plantengeslacht Citrus en kunnen groeien aan een boom of aan een struik. Er was altijd wel een discussie waar de citrusvruchten nou eigenlijk vandaan zouden komen. En wonderbaarlijk genoeg begon het allemaal in het zuidoosten van de Himalaya. Daar begon het met sinaasappels en citroenen en door de tijd heen zijn ze naar andere continenten verspreid (1). Wel moet ik zeggen dat ze totaal niet leken op de citrusvruchten die we anno 2019 kennen, maar het was wel een mooi begin.
Allerlei soorten citrus
Vroeger in Nederland kwamen wij hooguit de citroen, sinaasappel en de mandarijn tegen. Inmiddels hebben we het voor het kiezen als consument en kunnen wij eigenlijk het hele jaar door elke citrusvrucht aanschaffen naar wens. Natuurlijk is dan wel de prijs wat hoger. Kleine tip, als je naar de markt gaat en dan tegen het eind (meestal op een vrijdag of zaterdag en rond een uur of half vier). Dan worden de meeste (eetrijpe) vruchten afgeprijsd. Inmiddels zijn o.a. de volgende soorten citrusvruchten in Nederland verkrijgbaar:
- Citroenen
- Sinaasappels
- Mandarijnen
- Limoen
- Pompelmoes
- Bloedsinaasappel
- Grapefruit
- Kumquats
- Bergamot citroen (Turkse speciaalzaak)
- Pomelo
- Yuzu (Aziatische speciaalzaak)
- Sweetie (Israëlische speciaalzaak)
- Tangelo (hier valt ook de Minneola onder)
- Calamondin (Aziatische speciaalzaak)
*De mandarijn heeft erg veel subrassen en anders zou deze lijst 2 pagina’s lang zijn. Deze staan er dan ook niet in. Online zou je ze kunnen opzoeken.
Lime & Lemon
Het is jullie vast niet ontgaan dat wij een gele citroen in de supermarkt hebben liggen en een groene limoen. Helaas halen we dit in het Engels nog best wel vaak door elkaar. De gele citroen wordt in het Engels een “lemon” genoemd en de kleine groene limoen is dan the “lime”. Een klein ezelsbruggetje van mij is dat lime minder woorden heeft en daarom weet ik dat het verwijst naar de kleine limoen. En daarmee is het langere woord “lemon” groter en daarom verwijst het naar de grotere citroen.
Voordelen van citrus
Iedereen weet dat fruit gezond is, maar welke eigenschappen maken dat dan? Specifiek bij de ras van de Citrus. Citrusvruchten hebben aardig wat vitamine C en dit stofje valt onder de term antioxidant. Antioxidanten vangen de vrije radicalen weg (de slechte stofjes), die ervoor zorgen dat DNA zal gaan muteren (2). Vitamine C kan er ook helpen voorkomen dat je scheurbuik krijgt. Een ziekte van de tijd van de VOC, maar sommige mensen hebben zo’n een slecht dieet, dat er nog (kleine groep) mensen zijn met scheurbuik (3). Daarom is het onder andere belangrijk om 2 stuks fruit te eten per dag (4). Ook hebben citrusvruchten veel oplosbare vezels, wat zorgt voor een soepele ontlasting (5). Citrusvruchten laag in calorieën en goed om op te snacken of de zoete trek te doen verdwijnen (6). De meeste zijn op kamertemperatuur zeker een paar dagen tot een week houdbaar!
Nog een voordeel
Als je al eens nierstenen hebt gehad is het handig citrus vruchten te eten. In citrusvruchten, zoals grapefruit en een citroen kan je citraat vinden. Dit stofje kan je vinden in de citroen en is het zoutte deel van citroenzuur. Citraat werkt het mechanisme tegen om nierstenen te laten ontstaan (7).
Ga vooral niet suppletie slikken met een hoge dosis vitamine C, want dat zou mogelijk de kans verhogen op nierstenen(8). Dit geldt vooral voor mensen die al eens nierstenen hebben gehad. Maar als je gewoon gezond bent, doe het dan ook liever niet. Hou het lekker bij 2-3 stukjes fruit per dag.
Leuk citrus feitje
De meeste groente en fruit krijgen hun kleur door flavonoïde. Dit zijn ook antioxidanten en zitten al op een natuurlijk wijze in citrusvruchten. De stofjes Hesperidine en naringine kan je vooral in citrusvruchten vinden en het vermoede is dan dat het meeste van de flavonoïde in de schil zit (8).
Citroen is lekker in een….
Ik denk dan snel aan vis met citroen, maar eigenlijk kan je citroen eindeloos gebruiken en zelfs bij vlees. Ik voeg zelf schijfjes toe aan m’n water voor een smaakje (Infused water), maar je kan het ook gebruiken voor een smoothie, een sapje, een cocktail, sorbet, gebak, salades en zelfs konfijten. Wist je dat je citroenzest als smaakversterker, in plaats van zout kan gebruiken? Mocht je nieuwsgierig geworden zijn naar een receptje met citroen, dan denk ik dat je vanaf hier beter een paar receptjes op de site van Jadis kan gaan bezoeken. Waarschuwing, als je eenmaal opzoek gaat voor een recept, kom jij je keuken niet meer uit!
Dikke kus, Queeny @iamstuffed.nl
Bronnenlijst
(1). https://www.nporadio1.nl/wetenschap-techniek/8132-zo-ontstonden-de-citrusvruchten
(2). Antioxidant. Voedingscentrum. (datum onbekend). https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/antioxidanten.aspx
(3). Kranendonk, J. Gimlet: Zo ontsnapte Britse zeelieden aan scheurbuik. (datum onbekend). https://historiek.net/gimlet-gin-limoen-scheurbuik/80171/
(4). Fruit. Voedingscentrum. (datum onbekend). https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/fruit.aspx
(5). Sinasappel en mandarijn (voedingswaarde). Voedingscentrum. (datum onbekend). https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/sinaasappel-en-mandarijn.aspx
(6). Vezels. Voedingscentrum. (datum onbekend). https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/vezels.aspx
(7). Nierstenen voorkomen. Nieren. [datum onbekend].https://www.nieren.nl/bibliotheek/58-nierstenen/431-nierstenen-voorkomen
(8). M, katan. Vitamine C en nierstenen. Mkatan. [15 november jaartal onbekend]. http://www.mkatan.nl/bnr-radiocolumns/364-15-november-vitamine-c-en-nierstenen
